Wat is de invloed van oestrogeendaling op je gewicht?

Je eet gezond, je slaat ongezonde tussendoortjes over en je beweegt meer dan vroeger. En toch blijft je buik groeien en blijf je steeds aankomen in gewicht. Je vraagt je af waarom je niet meer op gewicht kunt blijven en waarom een gezondere levensstijl juist averechts lijkt te werken.

Ik spreek dagelijks vrouwen die het gevoel hebben dat ze alles volgens het boekje doen. Ze letten op wat ze eten, bewegen veel en toch verandert hun lichaam. Vooral die buik lijkt ineens een eigen leven te leiden en als je lijf niet meer doet wat jij gewend bent, dan voelt dat alsof je de controle kwijtraakt.

In dit blog help ik je te begrijpen wat er gebeurt in je lichaam als je oestrogeen daalt. Je ontdekt waarom je buikvet toeneemt, waarom je oude aanpak niet meer werkt en vooral: wat jij vandaag kunt doen om je lichaam weer in balans te brengen.

In het kort: dit is de invloed van oestrogeendaling op je gewicht

Als je oestrogeen daalt, gaat je lichaam trager werken en verbrand je minder calorieën in rust. Vet wordt makkelijker opgeslagen, vooral rond je buik. Je spiermassa neemt af, waardoor je verbranding nog verder daalt. Ook schommelt je eetlust vaker, wat het lastiger maakt om op gewicht te blijven.

Allereerst: wat is oestrogeen ook alweer?

Oestrogeen is een belangrijk vrouwelijk hormoon dat invloed heeft op onder andere je menstruatiecyclus, je botten, je stemming en je vetverdeling. Het helpt je lichaam om vet op een gunstige manier op te slaan, bijvoorbeeld rond je heupen en dijen. Ook ondersteunt het je stofwisseling en houdt het je insulinegevoeligheid op peil. Als oestrogeen daalt, verandert die balans en dat merk je vaak aan je energie, je gewicht en je vetverdeling.

Hoe beïnvloedt oestrogeen je gewicht en vetverdeling?

Zoals ik net al beschreef is oestrogeen veel meer dan een vruchtbaarheidshormoon. Het speelt een hoofdrol in hoe je lichaam energie verwerkt, vet opslaat en spieren opbouwt. In je vruchtbare jaren werkt oestrogeen als bescherming: het helpt je vet te verdelen over je heupen, dijen en billen, in plaats van rondom je buik. Dat heeft een reden: dit soort onderhuids vet is namelijk minder schadelijk dan het dieper gelegen buikvet, dat je later in de overgang sneller opslaat.

Daarnaast maakt oestrogeen je lichaam gevoeliger voor insuline. Dat betekent dat je suikers beter kunt verwerken en minder snel vet opslaat na het eten. Ook je eetlust en verzadigingsgevoel staan deels onder invloed van oestrogeen. Je merkt dat vaak vlak voor je menstruatie: dan daalt oestrogeen tijdelijk, waardoor je sneller honger hebt of zin krijgt in zoet.

Oestrogeen ondersteunt ook je spiermassa en je energieverbruik in rust. Spieren zijn erg belangrijk voor je stofwisseling. Zolang je spiermassa op peil is, verbrand je meer calorieën. Oestrogeen helpt om dat spierweefsel te behouden.

Daling van je oestrogeenniveau

Wanneer je oestrogeenniveau echter gaat dalen tijdens de overgang, dan vallen al die beschermende effecten langzaam weg. Dat betekent:

• Je verbrandt minder calorieën in rust.
• Je vetopslag verschuift naar je buik.
• Je spiermassa neemt af.
• Je insulinegevoeligheid wordt minder.
• Je verzadigingsgevoel verandert.

Het gevolg is dat je makkelijker aan komt rond je middel, zelfs als je eet en beweegt zoals altijd. En dat voelt alsof je lichaam ineens tegen je werkt. Toch werkt het lichaam niet tegen je: het probeert alleen maar energie vast te houden, omdat je hormonale balans is verschoven.

Wat doet de daling van oestrogeen concreet met je gewicht?

Daling van oestrogeen zorgt ervoor dat je lichaam minder efficiënt calorieën verbrandt, meer vet opslaat rond de buik en meer moeite heeft om op gewicht te blijven. Het is daarom belangrijk om je eetpatroon hierop aan te passen.

Je stofwisseling vertraagt, wat betekent dat je per dag minder energie verbruikt dan vroeger. Dat vraagt om kleinere porties of andere keuzes in je voeding. Daarnaast verandert je vetopslag: in plaats van op je heupen en dijen, gaat vet zich ophopen rond je buik.

Ook verlies je spiermassa, en spieren zijn juist de onderdelen die helpen om calorieën te verbranden. Hoe minder spiermassa, hoe trager je verbranding.

Wat kun je doen om op gewicht te blijven tijdens de overgang?

Gelukkig kun je veel doen om je lichaam te ondersteunen en je gewicht stabiel te houden tijdens de overgang.

Eet eiwitrijk bij elke maaltijd

Dit helpt je spiermassa behouden, waardoor je stofwisseling actief blijft. Denk aan eieren, peulvruchten, magere yoghurt, vis of kip.

Kies voor vezels en langzame koolhydraten

Groenten, volle granen en peulvruchten houden je bloedsuiker stabiel en geven een vol gevoel.

Vermijd veel tussendoortjes

Geef je spijsvertering rust door vaste eetmomenten aan te houden. Drie hoofdmaaltijden en eventueel één tussendoortje is vaak voldoende.

Doe aan krachttraining

Spieren opbouwen is cruciaal in deze fase. Twee tot drie keer per week eenvoudige oefeningen met je eigen lichaamsgewicht maken al verschil.

Slaap en herstel

Slechte nachtrust verstoort je honger- en verzadigingshormonen. Zorg voor een avondroutine en vermijd schermen voor het slapengaan.

Minder stress

Chronische stress verhoogt cortisol en cortisol stimuleert buikvet. Goed met je stress om leren gaan is erg belangrijk.

Veelgestelde vragen (FAQ)

Hieronder vind je een aantal veelgestelde vragen die ik binnenkrijg:

Hoe neem je de regie terug over je gewicht?

Je lichaam verandert tijdens de overgang. Dat is een biologisch proces waar je niet omheen kunt. Je kunt er alleen wel voor kiezen hoe je met deze verandering omgaat. Door beter te begrijpen wat oestrogeen doet en hoe de daling daarvan je gewicht beïnvloedt, kun je gerichter actie ondernemen.

Het werkt averechts om harder te gaan lopen en strenger te worden voor jezelf. Het is belangrijk om je aan te passen aan je nieuwe situatie door voeding die je ondersteunt, beweging die bij je past en rust die je lichaam nodig heeft.